| |
Іржы Кратахвіл
Наведнікі
Пераклад зроблены з ласкавае згоды аўтара і выдавецтва “Petrov” паводле тэксту, зьмешчанага на сайце выдавецтва: www.ipetrov.cz
Ужо пару гадоў мінула, як з мной гэта здарылася. Я недзе быў затрымаўся да досьвітку, і нехта прапанаваў адвезьці мяне дадому, бо ўсё адно, маўляў, едзе да Іванчыцаў, а адтуль ужо рукою дастаць да мяне, да Мараўскага Крумлава. Мы выблыталіся з брненскіх вуліц і на сьвітанку выехалі на шашу, якая тою гадзінай была пустая. Чалавек, што ўзяўся мяне падкінуць (рэквізытар з тэатру “Гусь на шворцы”? — ужо ня памятаю), распавядаў дарогаю нешта пра новыя сыстэмы бясьпекі, і за іх падрабязным апісаньнем нам выдатна бег час. Не пасьпелі мы й вокам міргнуць, як апынуліся перад Іванчыцамі. Кіроўца прыгамаваў і сказаў, што тут мусіць быць дарога напрасткі, зьезд уніз да мястэчка, але, маўляў, нешта тут ня тое, бо тая дарога ніколі не пачыналася ў ляску. І спытаўся ў мяне, ці ўсё ж нам не рызыкнуць. Я кіўнуў — а што мне было рабіць?
Мы павярнулі ў лясок. Ужо амаль разьвіднела, але кіроўца ехаў павольна, гледзячы на ўсе вочы. Я папрасіў яго спыніць на хвілінку. Вылезшы, я зрабіў пару крокаў да найбліжэйшага дрэва, але потым зірнуў на кавалак неба між вершалінаў і так спалохаўся, што адразу ж забыўся, чаго я там хацеў. Мой спадарожнік, які тым часам таксама вылез з машыны, зьбіраўся запаліць цыгарэту, але, узьняўшы вочы на неба, імгненна засунуў цыгарэту назад у пачак, а сябе назад у машыну. Выруліў задам назад на шашу і моўчкі завёз мяне, як абяцаў, у Мараўскі Крумлаў, не сказаўшы ні слова на разьвітаньне, а я, у сваю чаргу, забыў яму падзякаваць.
У Брно на Копэчнай вуліцы, пад тэрасамі Пэтрава, жыве мастак Ян Зузьяк, які ў той час якраз перабываў у працяглым творчым крызысе і зусім не пісаў. Зрэдзьчас я завітваў да яго пагаманіць.
Уяві сабе, неяк сказаў ён мне, мо зь месяц таму я вярнуўся начным цягніком з Прагі і быў такі здарожаны, што адразу ж пайшоў спаць, хаця ўжо быў амаль дзень. І мне прысьнілася — ты ж ведаеш, што я занатоўваю сны, — мне прысьнілася, што ты некуды зь некім едзеш, вы спыняецеся, ты ідзеш да дрэва, а ён хоча запаліць цыгарэту, але не запальвае.
Аднак я ня даўся, каб ён мне тлуміў галаву: ясная рэч, ты пра гэта ведаеш ад рэквізытара, ці хто ён там быў, той, што мяне тады вёз. Цікава было б даведацца, што ён табе ўвогуле пра тую паездку нагаварыў.
Але Зузьяк зьдзіўлена зірнуў на мяне. Ён не разумеў, пра што я кажу. Урэшце ён зьмяніў тэму і спытаў, ці памятаю я яшчэ Доўбраўку, яна, маўляў, зноў пачала пісаць. Прычым адразу ж фрэскі на столі! Ходзіць да сяброў і, калі будзеш вароны страляць, прыцягне лесачкі і ўладкуецца ў цябе пад стольлю. Але не лякайся, красьлюнкі крыху дзікаватыя. І адчыніў дзьверы ў пакой, дзе ён спаў. Калі я там паглядзеў на столь, кроў ува мне застыгла.
|
(нар. у 1940) — празаік, драматург, эсэіст. |