A R C H E П а ч а т а к № 1 (30) - 2004
Пачатак  Навіны  Форум  Пошук  Аўтары  Цалкам Іншае


1-2004
" да Зьместу "

 



аналітыка • эсэістыка • крытыка • рэцэнзіі

 


літаратура

  ТАЦЯНА БАРЫСІК

Вокладка ARCHE 1-2004.

   Мінулыя нумары:

   Эўропа на ўсход ад    Эўропы
   Віленская Анталёгія
   Чэскі Альбом
   Pax Americana
   Туманнасьці
   беларускай гісторыі

   Расейскі нумар
   Андрэй Хадановіч
   Нашы дзеткі
   Часопіс для ўсіх
   Скарына
(6'2001)
   Украінскі нумар
   Скарына
(4'2001)
   Скарына
(3'2001)
   Народны нумар
   Скарына
(1'2001)
   Мэдыцына
   Скарына
(8'2000)
   Слоўнік Свабоды
   Скарына
(6'2000)
   Глёбус
   Скарына
(4'2000)
   Габрэі
   Скарына
(2'2000)
   Панславізм
   Паталёгіі
   Кабеты
   Вайна
   Постмадэрнізм
   Парнаграфія

 

Тацяна Барысік
Кропелькі

Маладым змагарам за ўраджай прысьвячаецца.

– Ну, унучка, адпачыла з дарогі, то падымайся, трэба жукоў пырскаць, - нечакана пабудзіў мяне бабулін голас.

Утаропіўшыся, гляджу на сонечны праменьчык, што прабіваецца праз шчыліну аканіцы, і прыгадваю: маці сёньня, выпраўляючы мяне ў вёску, казала тое самае.

Упершыню ў сваім шаснаццацігадовым жыцьці жукоў труціць - справа адказная!

Падхопліваюся, апранаю спартовыя нагавіцы, латаную дзедаву кашулю, павязваю хустку жоўтую зь сіняватымі плямамі ад чарніцаў. Узуваю ногі ў бацькавы гумовікі сорак другога памеру. Цяжка на нагах валачыць. Але нічога ня зробіш, іншых нямашака.

Так, пальчаткі, атрута, хаця б нічога не забыцца.

На сотках мяне чакае знаёмая цынкавая выварка з вадою. Аб край разьбіваю ампулы. Цяпер яны плывуць па вадзе, нібы самалёцікі ў небе, пакідаючы за сабою бялюткія сьляды. Перамешваю ваду трэскаю, і ў выварцы ўтвараецца маленечкі атрутны вір.

Іржавая даёнка налітая да паловы, на тры баразны павінна хапіць. Адшукваю леташнюю, аблытаную павуцьцём, бярозавую мяцёлку і, куляючыся качанём, крочу па роднай зямельцы. Клятая даёнка рэжа руку, часам вадкасьць булькае і пляскае мне на боты. Рухамі старажытнага сейбіта з падручніка гісторыі я раскідваю па навакольлі пырскі казюрчынай сьмерці. Усё макрэйшымі робяцца картаплянік ды калашыны нагавіцаў. Вясёлкавым зьзяньнем пераліваюцца на зялёных лісьціках атрутныя кроплі. Мае ворагі - чырвоныя, паласатыя - сьпелымі ягадкамі падаюць долу.

От бляха! У вока трапіла гадасьць гэтая! Пячэ няможна! Хуценька лячу дахаты. Ратуюся халоднай вадзіцай. На стале ляжаць сонечныя акуляры. Ну ўсё, у акулярах мне нічога ня страшна. Зараз я вам, паганцы, пакажу! Ізноў да змаганьня! Ня можа таго быць, каб я не перамагла...

На дзясятай баразьне ўжо не куляюся, а цягнуся. Ледзьве падымаю ногі й даёнку. Боты ўдвая цяжэйшымі зрабіліся, сьпіну ломіць, рука сама сабой калоціцца дробненька. Два камары адначасова за шыю й лоб укусілі. Не пачухаешся аніяк, на пальчатках атруты ўсё болей.

Астатнія барозны амаль прапаўзаю. На дварэ зьвечарэла. Хмара невядома адкуль насунулася. Хаця б ня дождж, а то ўся работа кату пад хвост...

Рэшткі вадкасьці выліваю на калгаснае жыта, так дарослыя заўсёды рабілі, каб нашыя куры не патруціліся. Гонарам поўніцца душа. Няхай сабе ногі, рукі мокрыя, брудныя, але затое зрабіла, ня горай як у людзей. Не зьядуць жукі бабінае картоплі.

Тэпаю на вуліцу, сядаю на лаўку.

– Ты што, малая, ідзі мыцца! Скідай адзёжу етую к такой матары. І сто грамаў выпей. А то назаўтра не падымешся. Мы вунака празь етае пырсканьне два дні качаліся і рыгалі! - вучыць жыцьцю суседка.

Мыюся на двары вадою з ночваў. Гаючыя струменьчыкі бягуць па стомленых нагах, плячах. Укруціўшыся ў вялізны мультановы халат, увальваюся ў хату. На гадзіньніку палова на адзінаццатую.

– А маё ты дзіця, намучылася, - гэта ўжо бабуля спачувае.

Сядаю да стала. Наліваю чарку, каб ураньні здаровенькай прачнуцца. Заядаю разьлезлаю макаронаю. Над вухам спуджаная муха бзыкае. Шчокі расчырванеліся. Па тэлевізары кіно пра гішпанскую прынцэсу паказваюць. Знадворку, вось паскудзтва, дождж пачынаецца. Па даху, па сьлівах ужо на ўсю моц лупіць.

Марныя пакуты мае. Навошта рвалася, дурніца! Каб яны павыдахлі ўсе - і жукі, і прынцэсы! Заплакаць ня маю моцы, млявасьць і сон апаноўваюць мяне. Шэры начны матылёк упарта б'ецца аб шыбу. На дне чаркі высыхаюць рэшткі самагону, апошнія кроплі майго дзяцінства.

  жыве ў Магілеве, паводле адукацыі сацыяльны пэдагог. Робіць вучаніцай апаратчыцы ў сыстэме камунальнай гаспадаркі. Выдала кнігу вершаў «Гаркну ў бліскучы мацюгальнік» (самвыдат, 2003).
Пачатак  Навіны  Форум  Пошук  Аўтары  Цалкам  Іншае

№ 1 (30) - 2004

да Зьместу

Праект ARCHE

да Пачатку СТАРОНКІ


Сувязь з рэдакцыяй,   Майстраваньне [mk], Абнаўленьне [czyk]
Copyright © 1998-2004 ARCHE "Пачатак" magazine
Апошняе абнаўленьне: 2004/10/21