Лешак Бальцаровіч, старшыня Нацыянальнага банку ПольшчыНа любую краіну часта глядзяць праз прызму найбольш гучных зьяваў, якія ў гэтай краіне ёсьць. Існуюць іншыя, часам значна больш істотныя рэчы, але, калі вакол іх няма розгаласу, яны, на жаль, не заўважаюцца. А не сакрэт, што Лукашэнка - досыць добра вядомая, так бы мовіць, асоба ў сьвеце.
Станіслаў-Мацей Булак-Балаховіч, унук генэрала Станіслава Булак-Балаховіча
На жаль, гэта так. Гэтыя два факты - чарнобыльская трагедыя і Лукашэнка, зь ягоным, я б сказаў, «нецікавым» кіраваньнем - сталі ў пэўным сэнсе сымбалямі Беларусі для сярэдняга паляка. У мяне зусім інакш. Беларусь - гэтам месца, зь якім зьвязаная гісторыя майго роду, там знаходзяцца мясьціны, дзе калісьці ваяваў дзед.
Мар'юш Каміньскі, дэпутат польскага Сойму ад партыі «Закон і справядлівасьць»
На жаль, гэта так. Але што да палякаў, дык тут, як мне падаецца, сытуацыя трохі іншая. Мы - суседзі і маем шмат супольнага ў гісторыі і сучаснасьці, таму сярэдні паляк напэўна ведае пра Беларусь значна больш, чым іншыя замежнікі. Вядома, няшчасьце для беларускага народу, што на сёньняшні дзень на Беларусь глядзяць праз прызму дыктатуры Лукашэнкі і вялікай трагедыі, якой быў выбух у Чарнобылі.
Тадэвуш Канвіцкі, выбітны польскі пісьменьнік, кінарэжысэр, ураджэнец Віленшчыны
Не. Мне падаецца, што шмат хто ў Польшчы думае пра Беларусь не як пра краіну, дзе кіруе Лукашэнка, а як пра краіну, зь якой палякі столькі стагодзьдзяў жылі разам у адзінай супольнай дзяржаве. У такім пекным выглядзе, на маю думку, Беларусь прысутнічае ў сьвядомасьці многіх палякаў. А яшчэ ў нас жа ёсьць вялікая беларуская меншасьць, якая не дазваляе палякам забыцца пра існаваньне беларускай нацыі і культуры.
Браніслаў Камароўскі, былы міністар абароны Польшчы, дэпутат Сойму ад партыі «Грамадзянская плятформа»
Не, не, што вы! Я абсалютна з такім сьцьверджаньнем ня згодны. Напэўна, абодва гэтыя няшчасьці не дадаюць вашай краіне добрага іміджу, але, на шчасьце, палякі значна больш ведаюць пра беларусаў. Мяркую, што, нягледзячы ні на што, у нас значна больш добрых уяўленьняў пра Беларусь. Безумоўна, зь ніводнай з гэтых бедаў - ані з Лукашэнкам, ані з Чарнобылем - палякі сваіх суседзяў-беларусаў не атаясамліваюць.
Катажына Матушэўска, намесьніца старшыні партыі «Унія працы»; супрацоўнічае зь беларускімі недзяржаўнымі арганізацыямі, за што была летась дэпартаваная зь Беларусі
Для сярэдняга паляка - так. Але для мяне Беларусь - гэта перадусім рух супраціву супраць рэжыму Лукашэнкі, Міцкевіч, які нарадзіўся ў Беларусі і таму таксама быў беларусам, прыгожая архітэктура, культурныя, выхаваныя людзі - мае сябры. А з другога боку ёсьць толькі адно - хамства чыноўнікаў лукашэнкаўскай адміністрацыі розных узроўняў.
Тэрэза Скірмунт, дачка Станіслава Скірмунта - расстралянага Чырвонай арміяй у 1939 годзе сваяка прэм'ера БНР Рамана Скірмунта. Жыве ў Варшаве
Так, у Польшчы часта гавораць пра Чарнобыль і Лукашэнку, калі гаворка заходзіць пра Беларусь. Але асабіста для мяне Беларусь атаясамліваецца перадусім з працавітымі і добрымі людзьмі. Людзьмі, якія, на жаль, стагодзьдзямі ня мелі сваёй дзяржаўнасьці. Што да Лукашэнкі, дык гэта справа часовая. Ён для мяне ні ў якім разе ня сымбаль Беларусі.
Прафэсар Эльжбэта Смулкова, першы амбасадар Польшчы ў Беларусі, беларусістка
Фактычна ў Польшчы існуюць два стэрэатыпы што да Беларусі. Адзін - гістарычны, які ўжо паволі аджывае: беларус як бедны вясковец, пазбаўлены нацыянальнай сьвядомасьці чалавек «з крэсаў», дабрадушны цёмны селянін. Другі стэрэатып - гэта погляд на Беларусь праз прызму прэзыдэнтуры Аляксандра Лукашэнкі. Гэта факт, але гэта ня польскі погляд на Беларусь у шырокім сэнсе. Палякі, якія сустрэліся зь Беларусьсю сучаснай, сучаснай перадусім у сэнсе таго часу, што надышоў адразу пасьля распаду СССР, - гэтыя людзі глядзяць на Беларусь як на нашага партнэра, як на эўрапейскую краіну. Краіну пэўных супярэчнасьцяў і такой, я б сказала, цікавай разнастайнасьці поглядаў, веравызнаньняў. Краіны, дзе частка людзей больш прыхільная да Ўсходу, а частка - да Захаду. Для польскай інтэлігенцыі, для шмат каго з польскіх палітыкаў і навукоўцаў Беларусь - гэта эўрапейская краіна, якая мусіць больш голасна пра сябе заявіць - і ў галіне эканомікі, і ў галіне культуры. Для Польшчы Беларусь - гэта сусед, зь якім мы імкнёмся да раўнапраўнага супрацоўніцтва. Аднак часам дасягнуць яго цяжка, і часта ня з нашае віны.
Пётар Стасіньскі, журналіст, намесьнік галоўнага рэдактара «Gazety Wyborczej»
Не, гэта няпраўда. Ці не зусім праўда. Мне падаецца, што ад пачатку 90-х палякі сутыкаюцца зь вялікай колькасьцю беларусаў, напрыклад тых, што прыяжджалі і прыяжджаюць ува ўсходнюю Польшчу пагандаляваць. Тыя палякі, якія гандлявалі зь беларусамі, асабліва на пачатку 90-х, вельмі добра зараблялі, гэтыя грошы займалі значнае месца ў іх бюджэце. Таму беларусы атаясамліваюцца шмат кім зь людзьмі, якія, як і палякі ў 80-я, гатовыя да цяжкасьцяў і рызыкі, каб палепшыць узровень свайго жыцьця. А калі нехта думае пра палітыку, дык, вядома, у першую чаргу ўзьнікае Лукашэнка. Але Беларусь атаясамліваецца таксама і зь перасьледам апазыцыі. Тут трэба падкрэсьліць, што калі Беларусь і атаясамлівацца з Лукашэнкам, то вельмі непрыхільным для самога Лукашэнкі чынам. А Чарнобыль? Не, гэта ў сьвядомасьці палякаў атаясамліваецца хутчэй з Украінай.
Міхал Ягела, дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Польшчы, былы віцэ-міністар культуры, пісьменьнік і навуковец
Не, я ня згодны. Але я не найлепшы прыклад «сярэднестатыстычнага» паляка, бо шмат цікаўлюся Беларусьсю і шмат пра вашу краіну ведаю. А калі браць менавіта «сярэднестатыстычнага» паляка, дык Чарнобыль і Лукашэнка, на жаль, сапраўды прысутныя ў ягоным успрыманьні Беларусі. Але тут я б дадаў, што для «сярэднестатыстычнага» паляка Беларусь атаясамліваецца таксама з добрымі, лагоднымі людзьмі, якія маюць цікавую народную культуру.
Апытваў Аляксей Дзікавіцкі
