|
| |
Карлас Шэрман
Лірыка
ШМАТКРОП’Е
Напярэдадні Калядаў
Быў доўгі нябесны шлях,
А потым я крочыў
Апоўначы
Па нарвэскай зямлі
У першую ноч
Бяз вышукаў, арыштаў,
Выгрыньня ворагаў «айчыны»,
Лухты і ананімнага зьбіцьця
Сяброў, зь якімі, вядома, і я,
Ды бачыў з таксоўкі
Абрысы, прывіды
Прыбеленых сьнегам вяршыняў
Ды ціхія марскія затокі.
Са мною былі Тамара і сябры.
Крочыў я насамрэч
У няведамы прытулак,
Каб крыху сьцішыць
Незагойныя шнары,
Што ныюць адчайна,
Аддыхацца, штосьці дадумаць
У вольным градзе Крыстыянсандзе,
Але з кожным крокам —
Напярэдадні далёкіх ад дому
Калядаў маіх —
Сьцяміў я, што да сьлёзаў
Баліць і баліць Уругвай,
Баліць і баліць Беларусь.
АГМЕНЬ
У самотным прытулку
Агмень
Шыпіць, вохкае, крэкча
Па-старэчы,
Помніць з табою
Маленства
Пад Паўднёвым Крыжам,
Студэнцкія страйкі
Ды жандараў чорныя краты,
Змаганьне з дыктатам
У Беларусі ў змроку,
Выгнаньне зрэшты —
Бясьсільле
У самотным прытулку,
Дзе братні агмень
Дзеліцца цеплынёю
Нават з чаіцамі,
Што прыселі на комін
Ды пазіраюць на мора,
Скуль вятрыска,
Таксама на самоце.
Далёка ад мяне —
Дзеці, сябры і ворагі,
Штосьці скамянела ў душы
Ад ледніковае сьцюжы гора,
I толькі агмень
Дыхае жыцьцём,
Спадзяванкай
Няспраўднай.
КОЛІСЬ
Колісь
Суворыя нарвэскія горы
Ад шчырага зьдзіўленьня
Пакланіліся перад морам,
Зьмякчэлыя схілы
Зазелянелі соснамі,
Запяялі птушанятамі
Ажно да самага
Пясчанага берагу.
Так узьнікла Божая гармонія,
Ды завяршальным акордам
Ягамосьць Крыстыян IV
Сфундаваў град у даліне,
На ціхіх узгорках,
Каб люд паўднёва-нарвэскі
Жыў спрадвечна
З запаленай Богам сьвечкай
У душы.
ВЫГНАНЬНЕ
Жыцьцё ў выгнаньні як стрэмка,
Што пульсуе млосна ў сэрцы,
Іншы век ды слоў бярэмка,
Іншы люд у паняверцы,
Што пазірае з усьмешкай,
Хоць ты ўсё ж зь іншай плянэты,
На дошцы жыцьця ды пешкай
Стаўся бяз мовы паэта.
Ад сяброў надта далёка,
Што часам звоняць нанова,
Ад мовы, што ні галёкай,
Ад зямлі яшчэ ў аковах.
Ты пажывеш у выгнаньні,
Штосьці напішаш, вядома,
У стылі рэтра-вяртаньня
Да танга, што лучыць з домам.
Жыцьцё ў выгнаньні як стрэмка,
Што пульсуе млосна ў сэрцы,
Іншы век ды слоў бярэмка,
Іншы сьвет у паняверцы.
МЫ СУСТРЭНЕМСЯ…
Заўсёдныя разьвітальныя словы незабыўнага Васіля Быкава па тэлефоне
Мы сустрэнемся нанова
Празь зіму і праз завею,
Калі сьціхне ветру злога
Сьцюжа, ад якой хварэем,
I вясноваю абдымкай
Распачнецца шлях да плёсаў,
Да зямлі з блакітнай дымкай,
Што ўскалыхвала лёсы,
А рана ў душы адсочыць
За выгнаньнем, нібы раем,
I ные ды крываточыць,
Уначы нас расьпінае.
Мы сустрэнемся нанова
Празь зіму і праз завею,
Калі сьціхне ветру злога
Сьцюжа, ад якой шалеем.
ГІТАРА
Гітара ўжо пачынае
Сьпеў чаканы, быццам стогне,
Трымціць у руках, палае,
Пакалыхвае і сьцёгны,
А рытмы дыхтуе неба,
Яна ўздыхае патроху
Ад каханьня і сугрэву,
Што разьліваюцца ў змроку.
Ужо вогнішча затлела,
Па небе ўсплывае зорка,
Хай ня зьнікне, не самлее
Пачуцьцё, што нас агорае.
Гітара ўжо пачынае
Сьпеў чаканы, быццам стогне,
Трымціць у рукох, палае,
Скураю голасу вохкае!
ВЕРШНІК БЕЗ ГАЛАВЫ
Безгаловы, змрочны вершнік
На самоце служыць панам,
Сам з басоты, але вершыць
Лёс абсурдна за туманам.
Вершнік скача ў ноч прадвесьця
Постацьцю цёмнай, грувасткай.
Нібы прывід, ён абвесьціць
Прысуд, што сэнсам як пастка.
Імчыцца дарогай даўняй
Між муроў сярэднявечных,
I зачыняюцца стаўні,
Дрыжыць пад коўдрай паплечнік.
Безгаловы, змрочны вершнік
На самоце служыць панам,
Сам з басоты, але вершыць
Лёс абсурдны за туманам.
УВЕЧАРЫ
Увечары
Счырванелі нябёсы
Ад сораму
Ці не за мінулы день.
СЬВЯТЫ ДУХ
Птушка
На крыжы храму
Ў Грыме
Усьміхаецца мне
Сумна.
СЬВЕТ
Сьвет Божы
Празь лёгкае жалюзі
Разьвітваецца
Назаўсёды.
ВЕЦЕР СКАГАЛАКА
Брунатна-зялёныя горы
Трываюць вяршынямі восень,
Ды вецер ад мора агорае
Самоты бяз Быкава восы.
НАЦЫЯНАЛЬНАЕ СЬВЯТА
Дзесьці ў сьвеце
Ідуць вайсковыя паказы,
Брацаньне ядравай зброяй,
Зямля трымціць ад скрыгату
Атамных пачвараў,
Нябёсы здрыгануцца
Ад бамбавікоў і гелікоптэраў,
А тутака,
Каля лютэранскае катэдры
Крыстыянсанду
Ды па ўсёй краіне
Паўночнага Шляху
Ідуць дзеці
У старажытных строях,
Гучаць песьні, сьмех
Дзіцячы,
Каляровыя шарыкі
Ўздымаюцца да нябёсаў,
Марскі брыз лашчыць
Безьліч сьцягаў увесну,
Безьліч сэрцаў,
Каб адчуць
Сапраўдны пульс краіны,
Пульс
Нарвэскае будучыны.
3Ь ЗЯЛЁНАЕ ДАЛІНЫ
Зь зялёнае даліны
Гляджу я штодня
На бунтоўнае мора,
За якім мой боль,
Надзея і ганьба.
СЬВЕДКА
Назапасіў я ўспамінаў,
Ды каб толькі перагартаць
Добрыя згадкі ў памяці,
Трэба ці не яшчэ адно жыцьцё,
I гэтак шмат прыкрых цемраў,
Што мяне ажно не прапускаюць
На спрадвечны транзыт,
Мабыць, з-за лішкаў багажнае вагі.
Вось я нанава запаўняю фармуляры,
Тлумачу, чаму ў графе пэўнай
Накрэмзаў «блуканец з Уругваю»,
А бюракраты з апошняе канцылярыі
Ніяк ня здольныя ўцяміць,
Зноўку вяртаюць паперчыны
Ды мармычуць, што ўсё адно
На кожнага з вас свая апраметная,
А я ўжо думаю, —
Мо кінуцьме гэную мітусню
3ь бяздушнымі клеркамі
Ды застацца
На мяжы жыцьця і сьмерці
Хоць бы на тое, каб паглядзець,
Што будзе з ашалелым сьветам
Заўтра,
Калі ня нафта ці атам, а паэзія
Станецца жывой крыніцай
Энэргіі чалавецтва?
|
|
(25 кастрычніка 1934 г. — 4 сакавіка 2005 г.) — беларуска-гішпанскі лацінаамэрыканскі перакладчык, літаратар і праваабаронца, ганаровы віцэ-прэзыдэнт Беларускага ПЭН-Цэнтру. Нарадзіўся ва Ўругваі. Перакладаў і пісаў на гішпанскай (роднай), беларускай і расейскай мовах. Быў сябрам навукова-экспэртнай Рады Беларускага Калегіюму. У яго перакладзе на гішпанскую мову выйшлі выбраныя творы Я.Купалы і Я.Коласа «Папараць-кветка» (1982), кнігі А.Куляшова «Мая Бесядзь» (1976), Р.Барадуліна «Чорны вол маёй трывогі» (1985), раман І.Чыгрынава «Плач перапёлкі» (1988), аповесьці В.Быкава «Дажыць да світаньня» (1980), «Абеліск» (1984), «У тумане» (1989) і інш.
|
