ГАДЗІНЫ ГВАЛТУ

Мая жонка магла б цешыцца.

Яшчэ ніводная чужая жанчына не згвалтавала мяне, абудзіўшы а раньняй гадзіне.

Усё болей мужыкі.

Не, я зусім ня гей, проста гэтыя гвалтаўнікі выкарыстоўваюць для сваіх мэтаў тэлефон.

Так, Сяргей П. хацеў атрымаць візу й тэлефанаваў мне на досьвітку, быццам я — літоўская амбасада.

Серж М. патрабаваў новага перакладу «Акерманскіх стэпаў» Міцкевіча, хоць і старыя няма каму чытаць. Асабліва — зранку.

А Андрэй А. — той проста зьдзекаваўся, абуджаючы пытаньнем: «Партайгеносэ! Як жыць далей?»

Быў яшчэ Эдуард А., што пазваніў а непрыстойна раньняй гадзіне, запрашаючы ўступіць у Саюз беларускіх пісьменьнікаў. Я быў настолькі сонны, што пагадзіўся...

Зрэшты, не — былі й тэлефонныя гвалтаўніцы‑жанчыны: з пэрсаналу эўрапейскіх гатэляў.

Былі бэрлінскія фарбаваныя бляндынкі з гатэлю, бітма набітага працамі Эндзі Ўорхала, — і я ў жаху прачынаўся, бачачы над галавой зялёныя вусны Мэрылін Манро.

Была амстэрдамская мурынка, што абудзіла пасьля ночы, калі я так напаліўся травы, што паўгадзіны стаяў і ня мог перайсьці пустую дарогу, баючыся не ўхіліцца ад раптоўнай машыны з‑за павароту.

Была прыўкрасная Караліна, міс гарнізоннага гатэлю на ўскраіне Варшавы, што абудзіла а пятай гадзіне ранку, запрашаючы паглядзець рэпартаж хакейнага матчу Беларусь — Канада зь японскага Нагана. (Гэтая грукала ў дзьверы: які можа быць тэлефон у гарнізонным гатэлі на ўскраіне Варшавы?)

Найчасьцей былі мэханічныя галасы, віртуальныя аўтаматы, што гучалі абсалютна аднолькава ва ўсіх краінах і на ўсіх мовах.

Цікава, які голас і а якой гадзіне будзе, калі я засну мёртвым сном і нехта пазвоніць у мой гатэльны нумар на мінус першым паверсе?

САМСОН

«Увага:
у цырульні
абслугоўваюць вучні!»

Сядзіш у чарзе нерухомы,
падлучаны цераз вушы
да CD‑прайгравальніка,
як да кропельніцы.

А як іначай, бо навокал —
папса з радыё філістымлянаў
у FM дыяпазоне!

(Дзядуля побач таксама пакутуе,
а быў бы меншым аслом —
даўно б запусьціў у прыймач
сваёй сківіцай!)

Твая чарга.
Здымаеш кропельніцу.
Сядаеш у фатэль.

Асьляпляльна прыгожая дзяўчына
закідвае цябе пытаньнямі.
«Патыліцу пакарацей.
Вушы адкрываем.
Астатняе — на Ваш густ.
І вось што яшчэ:
зьверху амаль не здымайце,
не, хай вось так і тырчаць,
гэта цяпер модна,
так, так, прыгажосьць — вялікая сіла...»

Пот і валасы
імкнуцца трапіць у вочы —
і вось ты ўжо нічога ня бачыш,
а дзяўчына
ўсё павышае сваю кваліфікацыю.

Нарэшце расплюшчваеш вочы,
глядзісься ў люстэрка і —
згадваеш свайго папярэдніка,
першага ў гісторыі тэрарыста,
які прынамсі ня ўбачыў
сваёй новай фрызуры...

Выходзіш вонкі.
Дождж цячэ па твары.
Дзяўчына зьмятае з падлогі
твае валасы.

ПЛАКАЛІ, ЗНАЕМ!

Хлопчык трох гадоў
крочыць побач з маці,
а потым як зваліцца,
як трахнецца аб асфальт!
Каленка разьбітая ў кроў,
але ня плача,
трохгадовыя мужчыны ня плачуць,
падымаецца, атрасаецца
і незалежным тонам прамаўляе:
«Ледзь ня ўпаў!»

Хлопчык чатырох гадоў
ляжыць на апэрацыйным стале
і вось‑вось заплача,
бо які ён ужо мужчына,
калі цёця доктар корпаецца
чымсьці жалезным яму ў пісі,
дзякуй, хоць бацькоў не пусьцілі.

Хлопчык пяці гадоў
дачакаўся смачнай перадачы
у свой загарадны тубэркулёзны санаторый,
і на радасьцях зьеў яе ўсю,
вось толькі памыліўся шафаю,
а потым дзяўчынка нешта шукала ў ёй,
нічога не знайшла й заплакала,
і хлопчык зь ёй за кампанію,
бо хрэн зь імі, з апэльсінамі,
у санаторыі карантын
і бацькоў зноў не пусьцілі,
вунь яны там, за акном,
махаюць яму рукамі,
покуль ён жарэ чужую перадачу...

Бацька трохмесяцовай дачкі
па дарозе ў лазэрную клініку
падслухоўвае размову.

Хлопчык трох гадоў
крочыць побач з маці.
«Мама, а ведаеш, ты таксама памрэш!»
«Што ты такое вярзеш?!
Ты што, хочаш, каб твая мама памерла?»
«Не, я не хачу. Я проста нагадваю».

Госпадзе,
хай доктарка з лазэрнай лінзаю не памыліцца,
беражы ў дарозе ўсіх Тваіх разьдзяўбаеў,
усіх сьляпых
і тых, каму сёньня закапалі вочы.

СПРАВАЗДАЧА

Нібы схіл пагорка
пад тваёй сьпінай,
падымаецца сьпінка пералётнага фатэля,
і цень самалёціка EasyJet
усё большае й большае,
і вось ты зноўку ў горадзе,
дзе так лёгка пішацца ад рукі;

дзе вулкі такія вузкія,
аўтобусы такія шырокія,
а асфальт такі шурпаты,
што нават едучы роварам на гару,
не адпускаеш ручнога тормазу

па дарозе на возера,
дзе ты плаваеш пры канцы верасьня,
і вада так прыемна халодзіць каленку,
разьбітую падчас апошняга падзеньня з ровара,
калі ты заслухаўся сьпеваў
прыдарожных цыкадаў,
якія потым доўга пераказваў
найбліжэйшай мэдсястры;

дзе ў кнайпе
з гаворачай назваю «Амнэзія»
ня трэба даплачваць
ні за імбірны сыроп да піва,
ні за ўсьмешкі дзяўчат насупраць,
калі палова піва з імбірным сыропам
апынаецца на тваім пузе;

дзе ўсе разумеюць усіх безь перакладніка,
і вы з маладою немкаю
разам слухаеце расейскіх клезмэраў,
што сьпяваюць на мове ідыш
песьню «День Победы»;

дзе ты можаш сядзець на траве
у прамым сэнсе слова,
і таварыскія мурашы
запаўзаюць ва ўсе найінтымнейшыя месцы,
але не кусаюць,
а ты па‑пластунску перапаўзаеш
з адной сонечнай плямы на другую,
з пляшкай ёгурту
і кніжкай бітнікаў —
дзіўная кампанія як на сярэдзіну дня,
але ты толькі што прачнуўся;

бо ў гэтым горадзе
начамі так доўга думаецца
пра ўсіх, каго ты згадаеш,
калі нарэшце ня вытрымаеш
усёй гэтай вечнай радасьці —
і скальпэль нябеснага кардыёляга
напіша «I» і «YOU»
з двух бакоў ад твайго сэрца.

ЧЭМПІЯНАТ СЬВЕТУ ПА АКЫНСКАЙ ПАЭЗІІ

Гэты сьвет цудоўны,
бо хіба ж ня цуд —
прамовіць такую банальнасьць
і не памерці ад сораму!

А ты яшчэ як жывы,
хоць і крыху прысаромлены,
разгублены — ці то загублены? — у гэтым сьвеце.

Так, быццам ясі пэрсік
у найшыкоўнейшай залі рэнэсансавай вілы,
і загадзя турбуесься, думаючы,
куды выкінуць костку,
бо няможна ж тут хадзіць з косткаю ў руцэ,
а сьметніцы нідзе не відаць,
як раптам выяўляецца,
што косткі няма.

І ты, як стары дасьведчаны акын,
гатовы сьпяваць ад радасьці,
бо ўсе іншыя нечага шукаюць,
а ты ўжо знайшоў.

І ты расчыняеш акно,
як вялізарны ноўтбук,
высоўваесься па пояс —
і крычыш,
а потым захоплена слухаеш рэха,
быццам чакаеш,
покуль нехта чапляе
далучаныя файлы
да твайго пасланьня.

СМАЧНА ЕСЬЦІ!

Адзін польскі пончык
каштуе роўна адзін польскі злоты.
Таму я кожнае раніцы
не магу пазбыцца ўражаньня,
што пажыраю на сьняданак
нацыянальную валюту
Рэспублікі Польшча.

ПРА ТВАЕ І МАЕ МАЙТКІ

Хто сказаў, што нельга корпацца
у чужой бялізьне?
Няпраўда!
Калі вельмі хочацца, можна.
Напрыклад, у маёй.
Альбо ў нашай, калі ты ня супраць.

А што, пакажам ім нашу бялізну!
Апавядзем інтымныя прыгоды
нашых майткоў,
да якіх часам — як трэці лішні —
далучаецца й твой станік.

Уяві сабе, ноч, напоўненая каханьнем,
і, здаецца, увесь сьвет думае толькі пра адно,
а нашы майткі ляжаць
і цнатліва чакаюць
на піянэрскай адлегласьці,
покуль мы як найменей згадваем пра іх.

Але потым, потым,
узнагароджаныя за доўгую разлуку,
яны ўрэшце сустрэнуцца,
пераплятуцца ў гарачых абдоймах
і будуць рухацца, рухацца
ва ўсіх магчымых позах
у нашай пральнай машыне.

А пасьля,
да рэшты выціснутыя жарсьцю,
павіснуць у ваннай на суседніх вяроўках,
як пэрсанажы школьных сачыненьняў —
стомленыя, але задаволеныя.

ПАЙСЬЦІ І НЕ ВЯРНУЦЦА

Наступны прыпынак —
Блышыны рынак.

І ты лявіруеш паміж
прыпаркаванымі роварамі,
баючыся зачапіць,
каб не спрацавала сыгналізацыя,

покуль мэлёдыя ў навушніках
зьмешваецца з навакольнымі гукамі
ў вялікім і маленькім
крывабегу тваёй музыкі,
а твой унутраны экскурсавод
абвяшчае:
наступны прыпынак —
Блышыны рынак.

І мясцовы ляўша
паказвае табе ўмоўны знак:
ці то «перамога»,
ці то «хутчэй гані два эўра
за ўсё, чаго табе не хапала
для поўнага кайфу»:

‑ трохструнная гітара;
‑ дзіцячыя гальштукі;
‑ электраштопары;
‑ пампэрсы з рукавамі;
‑ граблі з масажнымі насадкамі;
‑ канькі для блізарукіх;
‑ супрацьтанкавыя галёшы;
‑ сьвятлафоры для дому;
‑ напольны тостэр зь зязюляй;
‑ швайцарскі гадзіньнік з выкідным лязом;
‑ друкавальная машынка «Зынгер»,
пяць пар нагавіцаў пад капірку;
‑ пляшка патэфоннай гарэлкі,
78 абаротаў за хвіліну;
‑ парнаграфічныя карты
сакрэтных аэрадромаў…

І ты ўжо блізкі да стану,
калі трамваі спыняюцца
проста ля дзьвярэй тваёй сьвядомасьці
і вязуць на другі паверх.

Кола замкнулася.
Выйсьця няма.
Наступны прыпынак —
Блышыны рынак.

ЧЫСЬЦІНЯ ÜBER ALLES

Самалёт прызямляецца.
Ветлівая стуардэса праходзіць па салёне,
зьбіраючы ў пакет раскіданае сьмецьце.
На ўсякі выпадак накрываю кашуляй
любімую кніжку.

ПОЛТЭРГАЙСТ

Зранку рукі над лэптопам
трасуцца так,
што цыгарэта падае на падлогу
зь іншага краю стала.

Адкуль яна тут?
Ты ж ня паліш дзесяць гадоў.

Відавочна, полтэргайст.
Хто яшчэ мог за адну ноч
нанесьці сюды столькі пляшак зь віном,
спаражніць іх
і параскідаць у лазенцы?

І што робіць куртка
амаль не знаёмага табе музыкі
на тваім унітазе?

І чаму ложкаў у пакоі
стала ўтрая больш, чым было?
І што за людзі сьпяць на іх зранку?

І хто скраў з тваёй галавы
амаль гатовы прыўкрасны верш,
зь якім так радасна засыналася ўначы
у пятніцу трынаццатага?

А ў суботу чатырнаццатага
рукі над лэптопам трасуцца так,
што цыгарэта падае на падлогу
зь іншага краю стала.

ПОРЫ ГОДУ

На пачатку лістапада
Вівальдзі й Чайкоўскі
зноў перакуляцца ў труне,
калі беларускі памежнік
зойдзе ў купэ цягніка «Варшава—Менск»,
абвяшчаючы перавод гадзіньніка
на летні час.

ПАРНАЯ ЛІЧБА

Дзяўчына прыходзіць у краму.
Дзяўчына купляе рамонкавую гарбату,
пакунак на дваццаць аднаразовых пакецікаў.
Дзяўчына прыносіць пакунак дадому.
Дзяўчына выцягвае пакецікі па адным,
варожачы: «Кахае. Не кахае.
Кахае. Не кахае. Кахае».
Хоць ведае, як бывае ў жыцьці
з парнымі лічбамі. А што рабіць?
Рамонкавую гарбату на дваццаць пяць пакецікаў
зноў раскупілі іншыя дзяўчаты.

Варшава — Кракаў — Бэрлін — Братыслава — Менск, восень 2006