|
| |
Пётра Крэчэўскі
Рагнеда
Гістарычная драма Х сталецьця ў 4 актах з пралёгам
(урывак)
І з я с л а ў
…Ты расказала б лепей мне
Пра дзеі дзеда Рагвалода:
Як храбра біўся ён ў вайне
І як любім быў у народу…
Р а г н е д а
Аб кім, мой сын, напомніў ты,
Ці ведаеш, сынок, ці знаеш
Жыцьця страшэннага лісты,
Ў душы якія раскрываеш?
І з я с л а ў
Ня бойся, мамо, знаць хачу
Я праўду дзеда і мучэньня,
Скажы мне ўсё - я адплачу
За зьдзекі помстай - без сумненьня…
Паўза.
Пасьля цяжкага раздум'я…
Р а г н е д а
Так слухай, сын мой, споўню я
Душы тваёй цяпер жаданьне,
Хай Рагвалодаў дух жыцьця
Табе дасьць сілы для змаганьня…
Хай з маладых тваіх грудзей
Агонь да спраў вялікіх - рвеньне
Зь любоўю рвецца да людзей,
Да панявольнікаў - празрэньне.
І з я с л а ў
Гатоў я слухаць, сэрца жаль
Даўно ў душы мне помсту рушыць…
Р а г н е д а
Жыцьцё змаганьне, а ня боль,
Жыць будзе той, хто гора ўкусіць.
Кідае ўзрок свой на сына, а потым удаль:
Мой бацька, а твой слаўны дзед
Ад тых ворагаў паходзіць,
Што доўгі шэраг гучных лет
Герояў у жыцьцё выводзіць.
Ў дзяцінстве, кінуўшы сыноў
Дрымучай Сконіі, дубравы…
Ўступіў ён ў землю Крывічоў
На шлях улады, новай славы.
Народы гэнай стараны
На гордых чужынцоў паўсталі
І ў страшны час цяжкой вайны
Са зброяй ўсюды сустракалі.
Было дарэмна: лёс ліхі
Аддаў ў падданства іх герою,
І хутка дзед твой дарагі
Стаў правіць Крывічоў зямлёю.
І з я с л а ў (пытліва)
Дзед, праўда, мамо, добрым быў,
Ён не губіў народ дарэмна?
Хоць зь ім змагаўся, но любіў,
Даў славу ім, багацьце, пэўна.
Р а г н е д а
Любіў ня толькі, паважаў
Народ магутны і адважны
І сілы ўсе свае аддаў
Яму ў будовы час паважны…
(Успамінаючы)
Пабудаваўся Полацк, Рагвалод
Прыхільна і разумна правіў:
Ён прыцягнуў к сабе народ
І палюбіць сябе заставіў.
Пры Рагвалодзе Крывічы
Гняліся смагай спраў вялікіх,
Блішчэлі ў пушчах іх мячы,
Ваюючы зь Літоўцам дзікім.
Ўcе чужаземныя цары
Саюзу з Полацкам шукалі,
Чужых плямён багатыры
Служыць за чэсьць яму трымалі.
Ізяслаў на каленах у Рагнеды засынае,
а яна з сумам глядзіць у мінулае. <…>
←вярнуцца ў Анталёгію
|
